Các nhà khoa học đã rất bất ngờ khi phát hiện ra một loài chim có thể ăn uống, giao phối, thậm chí ngủ trong khi bay và có thể bay liên tục trong 10 tháng mà không cần hạ cánh.
Apus apus – chim yến thông thường, là một loài chim phổ biến sống ở khắp châu Âu và phần lớn châu Á. Loài chim có kích thước trung bình này hiện đang giữ kỷ lục trong thế giới loài chim về thời gian ở trên không nhiều nhất mỗi năm.
Với thời gian ở trên không nhiều như vậy nên loài chim yến này chủ yếu uống và ăn trong không khí, ăn thịt bất kỳ loài côn trùng nào chúng có thể bắt được khi đang bay, chúng cũng có thể giao phối trong không khí, và chúng cũng có thể ngủ trong không khí bằng cách lướt trên những luồng không khí ấm áp.
Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Khoa Sinh học của Đại học Lund, Thuỵ Điển, đã phát triển một loại máy ghi dữ liệu vi mô mới để theo dõi các chuyển động của loài chim. Các phát hiện cho thấy những chim yến thông thường đã dành hơn 99% thời gian của chúng trong thời gian 10 tháng không sinh sản trên không.
Ông Ian Hedenström, chuyên gia nghiên cứu của Pháp cho biết ông tin rằng những con chim bằng cách nào đó ngủ trong khi bay. Cơ thể của chúng đã thích nghi với chuyến bay gần như không ngừng với đôi cánh dài và hẹp, chân ngắn và nhẹ, và chúng có hình dạng khí động học gần như hoàn hảo. Chúng cũng rụng lông rất chậm trong khoảng thời gian sáu tháng, không để lại bất kỳ khoảng trống đáng kể nào có thể ảnh hưởng đến chuyến bay dài ngày như vậy.
Chim yến thông thường có tỷ lệ sống sót cao hơn so với hầu hết các loài chim và thời gian bay của chúng được cho là ảnh hưởng trực tiếp đến điều đó. Ở trong không khí trong thời gian dài có nghĩa là chúng không phải lo lắng về những kẻ săn mồi, ngoại trừ những con chim săn mồi bắt chúng bất ngờ và chúng cũng không thể tiếp xúc với quá nhiều ký sinh trùng.
Dữ liệu của các nhà khoa học cho thấy chim yến độ tuổi từ 20 năm trở lên và trong suốt cuộc đời của mình chúng có thể bay trên 3 triệu km.
Và những thú vị về loài chim yến
Được mệnh danh là loài chim “không chân”
Tuy có khả năng bay cực nhanh nhưng yếu điểm của chim yến lại ở đôi chân vô cùng yếu ớt, lại kém phát triển khiến cho chúng gần như không thể đậu được trên các dây điện hay ăng-ten như nhiều loài chim khác. Ngoài ra, chính cái tên Apodidae (không chân) cũng tự nói lên đặc điểm nhận dạng của loài chim này.
Kỷ lục về loài chim bay nhanh nhất
Kết quả một cuộc khảo sát gồm hơn 80 chủng loại khác nhau gần đây cho thấy, yến là một trong những loài chim bay nhanh nhất thế giới với vận tốc bay tối đa có thể lên đến 130-160km/ h. Mặc dù có sải cánh hẹp nhưng lại cong vút, bay lượn chao liện liên tục trên không trung suốt nhiều giờ liền mà không cần nghỉ ngơi.
Là loài gia cầm hiếm hoi chưa bao giờ nhiễm cúm
Chính nhờ đặc điểm “không chân” hay không bao giờ đậu giúp chim yến không bị nhiễm cúm gia cầm – thay vì đậu chúng chỉ treo mình lơ lửng trên các vách đá dựng đứng hay các thang làm tổ nên khả năng tiếp xúc với dịch bệnh là vô cùng khó, cho đến nay, hiện vẫn chưa phát hiện bất kì một cá thể yến nào bị hoặc có nguy cơ bị nhiễm cúm gia cầm.
Loài chim ngửi mùi giỏi, nhạy cảm
Yến là loài có khứu giác vô cùng nhạy, do đó chúng ngửi mùi rất giỏi và trở nên vô cùng nhạy cảm khi phát hiện bất kì dấu hiệu bất thường dù nhỏ. Đây cũng là một trong những lưu ý khi xây dựng nhà yến: tránh mùi lạ trong nhà, nhà mới xây phải khử mùi xi măng, chống ồn tốt,…
Chu trình sinh sản ngắn
Từ lúc chim yến bắt đầu làm tổ đến khi con non có thể bay được kéo dài khoảng 115-132 ngày. Như vậy, trong một năm, một cặp yến có thể làm tổ khoảng 2-3 lần.
Những con vật chim yến sợ nhất
Tắc kè, chim cú mèo, kiến lửa đỏ, gián, mối mọt, nhện, chuột, rết,… là những loài chim yến sợ nhất. Hãy lưu ý sử dụng những công cụ tiêu diệt và ngăn ngừa sự xuất hiện của những “khách không mời mà đến” này khỏi nhà nuôi yến nếu không muốn số lượng yến sinh trưởng bị sụt giảm đáng kể.
Không nên nhầm lẫn giữa chim yến và én
Mặc dù có vẻ ngoài rất giống nhau, lại sống lẫn vào nhau nên nhiều người hay nhầm tưởng hai loài là một. Tuy nhiên, sự thật không phải vậy. Chim yến có lông màu đen, mỏ nhỏ, đuôi không chẻ, chân yếu và không bao giờ đậu; trong khi chim én lại có lông màu đen hoặc xanh đen, mỏ lớn hơn chim yến, chẻ đuôi, chân cứng cáp và thường đậu trên dây điện.